روند پیدایش قالی و گلیم به یکباره در سده پنجم قبل از میلاد به تکامل رسید. بعد از این زمان قالی بافی رونق گرفت. قدیمی ترین قالی ها مربوط به آسیای مرکزی و منطقه پازیریک هست که با توجه به طرح های روی قالی، مشخصه که بافندگان اون مربوط به دوره هخامنشیان هستن.
به نظر میرسه تابلو فرش در دوره ساسانی رواج داشته چون فرش معروف “بهار خسرو” طبق توصیفات مورخان، زربفت و گرانبها بوده که تصاویرش هم باغ گل همراه با جوی های آب و پرندگان بوده. این همون فرش معروف “بهارستان” هست که اعراب پس از شکست یزدگرد سوم آخرین پادشاه ساسانی، به غنیمت بردن.
قالی بافی در دوره حمله اعراب برای دو قرن به رکود رسید اما تجمل پرستی خاندان اموی و نیازشون به آراستگی کاخ ها به قالی های گرانبها و نفیس ایرانی، این صنعت رو تداوم داد.
کم کم در زمینه نقش قالی تغییرات حاصل شد. طرح های هندسی رفته رفته به طرف طرح های با خطوط دوار و منحنی گرایش پیدا کردن و اشکالی مانند پیچک ها، گل ها، نخل های بادبزنی، توده های ابر مانند، قارچ ها، انواع حیوانات و پرندگان افسانه ای و معمولی مثل اژدها، سیمرغ، گربه وحشی، آهو در طرح های نقش قالی ایران ادغام شدن.
در دوره حکومت قره قویونلو و آق قویونلو ها در غرب ایران هم فرش های زیبایی بافته شد که متاسفانه امروزه اثری از این قالی های نفیس نیست.
قالیبافان دوره صفویه هم حدود یک هزار و پانصد تخته قالی و قالیچه از خود باقی گذاشتن. در این دوره قالی بافی از حالت یک پیشه روستایی و چادرنشینی به مقام یک حرفه با اهمیت در کارگاه های شهری تغییر موضع داد و تجارت و صدور آن به کشورهای اروپایی شروع شد .
تابلو فرش به فرش هایی گفته میشه که معمولاً جنبه تزیینی دارن. این فرش ها مثل تابلو قاب شده و از دیوار آویزون میشن. اکثر این نوع تابلو فرش ها در اندازههای بین ۳۵*۵۰ و ۵۰*۶۰ و ۷۰*۱۰۰ ۸۰*۱۲۰ ۱۰۰*۱۵۰ و ۲۰۰*۳۰۰ سانتیمتر هستن. قیمتشونم بیشتر از فرش های دیگه است.
خاستگاه این نوع فرش ها استان آذربایجان شرقی و در نزدیکی تبریز و در واقع شهر کوچیک ولی سه هزار ساله ای بنام سردروده که به خاطر سابقه طولانی و حجم عمده تولیدات این هنر، بعنوان پایتخت تابلو فرش جهان لقب گرفته. تابلو فرش های دستباف سردرود به دلیل وفور طیف رنگ و ظرافت به کار رفته در اونا، از ارزش و مقبولیت بسیاری در سطح دنیا برخورداره. این تابلو فرش ها اغلب در قالب پرتره بافته میشن، نقشهای هنری، نقاشی، منظره و آیات قرآن از دیگه طرحهای مرسوم به کار رفته در این تابلو فرش ها هست که در واقع با ابتکار و به روز شدن هنرمندان قالیباف، این صنایع بومی نیز با شرایط زندگی روز و سلایق خریداران انطباق پیدا کرده.
هنر بافت تابلو فرش در شهرستان سردرود قدمت ۸۰ ساله داره به طوری که ۸۰ درصد از مردم این شهرستان به طور مستقیم یا غیرمستقیم از این هنر کسب درآمد میکنن.
برای بافت یک تابلو فرش که طرح های ریز و پر پیچ و خمی دارد در ابتدا، از نقشه های کاغذی استفاده می شد. بدین صورت که پس از انتخاب یک تصویر جهت بافت، تصویر مورد نظر به تناسب اندازه تابلو توسط نقاش یا با استفاده از دستگاههای چاپ تصاویر بر روی کاغذ چاپ و با تقسیم بندی شطرنجی کاغذ چاپ شده، توسط بافنده بافته می شد.
ولی با پیشرفت تکنولوژی و با استفاده از کامپیوتر و الگوریتمهای پردازش تصاویر بیتی، تصاویر مربوط به تابلو فرشها توسط نرم افزار های خاص آن به کدهایی با دو پارامتر موقعیت مکانی بر روی تصویر و رنگ هر نقطه، تبدیل میشود که به این نوع نقشه ها اصطلاحاً نقشه های کامپیوتری میگویند.